Setti orð á sína stúran og sín ótta
Otto Gram á Tvøroyri kendi seg ráðaleysan, tá pápin gjørdist álvarsliga sjúkur, men á ráðgevingini hjá Krabbameinsfelagnum fekk hann skil á sínum tonkum
Otto Gram er 45 ára gamal og starvast sum lærari í Tvøroyrar skúla. Hann er ein av teimum mongu avvarðandi, sum í kreppustøðu hava havt samband við Krabbameinsfelagið. Otto fekk tørv á persónligari ráðgeving, tá pápi hansara, Jákup Leo, hevði fingið staðfest krabbamein í brisinum fyrst í desember 2015. Støðan var álvarslig, skiltist beinanvegin, og Otto mátti tí fáa sett orð á sín ótta og sína stúran.
Hjá Krabbameinsfelagnum fóru hann og annar ráðgevandi sjúkrarøktarfrøðingurin beinanvegin undir at greina støðuna, m.a. við at skriva upp, hvat óttin og stúranin hjá Otto snúðu seg um. Greitt gjørdist, at hann hevði ymsar óttar. Hann óttaðist, at pápin skuldi pínast av sjúkuni og viðgerðini. Hann grundaði yvir, hvussu mamman fór at megna støðuna. Hann ivaðist í, hvussu sterkur hann sjálvur var. Og hann hugsaði nógv um børnini, sum mest sannlíkt skuldu missa abban.
Pápi Otto hevði altíð verið sera virkin og hegnigur maður. Var ein spaki ella ein hamari í nánd, so var hann í gongd, og skuldi okkurt orðnast, so orðnaði Jákup tað. Nú hann gjørdist álvarsliga sjúkur, fekk hann onki gjørt, og tað var svárt hjá familjuni at uppliva. Hann fekk eina kemoviðgerð, men toldi hana illa. Tann 23. mars í 2016 doyði Jákup Leo 72 ára gamal.
Otto fekk tó væl og virðiliga sagt pápa sínum farvæl, ikki minst tí hann á ráðgevingini hjá Krabbameinsfelagnum fekk góð ráð um, hvussu hann skuldi gera. Otto nevndi, at hann ivaðist í, um hann hevði fingið sagt alt við pápa sín, sum hann vildi siga. Hann fekk tey ráð, at hann skuldi ímynda sær, at hann skuldi halda eina røðu fyri honum og skriva alt niður, ið lá honum á hjarta.
Otto setti seg at skriva, men helt ikki nakra røðu. Við sjúkrasongina nýtti hann í staðin onkrar løtur til at fáa sagt tað, hann hevði fest á blað. Hann takkaði pápa sínum fyri alt, hann hevði gjørt fyri seg, børnini og familjuna annars. Á mongum økjum var pápin hansara stóra fyrimynd og høgra hond, og við sjúkrasongina spurdi hann eisini pápan um ymisk praktisk viðurskifti, m.a. um seyðahald og húsasmíð. Hóast pápin versnaði, greiddi hann væl frá øllum, og Otto fekk tey svar, hann bað um.
“Tá sjúkan rakar, stendur tú rættiliga berur eftir við nógvum kensluligum og eymum spurningum, og tú hevur ikki skil á tonkunum. Tað hjálpti mær øgiliga væl at tosa við onkran, sum ikki var ov nær og partur av støðuni kensluliga. Ráðgevingin hjá Krabbameinsfelagnum var professionell, og eg eri sera fegin um, at eg vendi mær til felagið,” sigur Otto Gram.
Nú er tað mesta av einum ári farið, síðan pápin doyði, og saknurin er stórur, sigur hann. Familjan er tó ikki fallin í fátt. Har ein maður fylti nógv, tí hann var so virkin, er nú ongin maður, og tí vantar hann, men lívið heldur fram við minnunum um tað, ið var, og takkseminum um alt, sum pápin gav.