20-04-2007
At liva við krabbameini: Ein slóðbrótandi verkætlan
Ætlar tú tær at arbeiða meðan tú ert í viðgerð?
Roknar tú við broytingum í tínum fíggjarligu viðurskiftum orsakað av sjúkuni?
Hevur tú kensluna av, at tíni næstu royna at verja teg?
Tørvar tær hjálp?
Hesar og aðrar spurningar fáa krabbameinssjúklingar høvi at svara, nú farið verður undir at kanna tørvin hjá krabbameinssjúklingum á endurmenning, ið er tað sama sum rehabilitering.
Tað er upp til hvønn einstakan at taka lut í kanningini ella ikki, og viðkomandi verður anonymur, men Føroya felag móti krabbameini, ið hevur tikið stig til kanningina, vónar, at so nógv sum til ber taka av áheitanini.
Bæði fyri at lýsa støðuna hjá krabbameinssjúklingum, men eisini fyri at skapa størri áhuga fyri endurmenning. Tað er umráðandi, at fakfólk og politikarar fáa at vita, hvat skal til, fyri at fólk, sum hava krabbamein, betur klára at laga seg til støðugu broytingarnar, sum sjúkugongdin er orsøkin til.
Endamálið við kanningini er at kortleggja upplivingarnar hjá tí sjúkurakta í sambandi við, at sjúkan er vorðin ein partur av gerandisdegnum, og at royna at finna fram til, hvørji tiltøk eiga at verða sett í verk soleiðis, at sjúklingurin og avvarðandi hansara fáa best hugsandi stuðul at koma víðari í lívinum.
At fáa staðfest krabbamein ávirkar við eitt bæði familju- og arbeiðslív. At fáa staðfestingina er í sjálvum sær nóg mikið at ávirka tann einstaka bæði likamliga og sálarliga, og er mangan viðvirkandi til, at sosialu sambondini verða broytt.
Tað tænir bæði samfelagnum og tí einstaka, at funnið verður fram til hættir at nøkta tørvin hjá tí einstaka í hesum sambandi. Miðað verður eftir, at kanningin kemur fram til nakrar leiðreglur, ið kunnu verða nýttar í framtíðini, øllum krabbameinssjúklinum at gagni.
Kanningin verður gjørd í trimum umførum, við spurnablaði og samrøðum við útvaldar sjúklingar og avvarðandi. Kanningin verður gjørd í ár og úrslitið væntandi greitt síðst í árinum.
Orsøkin til, at Krabbameinsfelagið er farið undir tørvskanning av endurmenning, er, at tilburðirnir av krabbameini økjast í tali, og at tey allar flestu, sum skulu liva við sjúkuni, merkja avleiðingarnar av sjúkuni eisini eftir, at sjúklingurin er sagdur frískur at vera.
Karen Heinesen hevur ábyrgdina av kanningini. Hon virkar sum sosialráðgevi/konsulentur fyri Krabbameinsfelagið.
Í 2003 og 2004 tók Karen lut í arbeiðinum hjá Nordisk Cancer Union at gera felags leiðreglur. Tað eru royndirnar frá hesum arbeiði, ið eru íblásturin til kanningina.
Í sambandi við hesa verkætlanina verður á fyrsta sinni orðið endurmenning nýtt fyri orðið rehabilitering – við loyvi frá Málstovuni og Málnevndini.
Roknar tú við broytingum í tínum fíggjarligu viðurskiftum orsakað av sjúkuni?
Hevur tú kensluna av, at tíni næstu royna at verja teg?
Tørvar tær hjálp?
Hesar og aðrar spurningar fáa krabbameinssjúklingar høvi at svara, nú farið verður undir at kanna tørvin hjá krabbameinssjúklingum á endurmenning, ið er tað sama sum rehabilitering.
Tað er upp til hvønn einstakan at taka lut í kanningini ella ikki, og viðkomandi verður anonymur, men Føroya felag móti krabbameini, ið hevur tikið stig til kanningina, vónar, at so nógv sum til ber taka av áheitanini.
Bæði fyri at lýsa støðuna hjá krabbameinssjúklingum, men eisini fyri at skapa størri áhuga fyri endurmenning. Tað er umráðandi, at fakfólk og politikarar fáa at vita, hvat skal til, fyri at fólk, sum hava krabbamein, betur klára at laga seg til støðugu broytingarnar, sum sjúkugongdin er orsøkin til.
Endamálið við kanningini er at kortleggja upplivingarnar hjá tí sjúkurakta í sambandi við, at sjúkan er vorðin ein partur av gerandisdegnum, og at royna at finna fram til, hvørji tiltøk eiga at verða sett í verk soleiðis, at sjúklingurin og avvarðandi hansara fáa best hugsandi stuðul at koma víðari í lívinum.
At fáa staðfest krabbamein ávirkar við eitt bæði familju- og arbeiðslív. At fáa staðfestingina er í sjálvum sær nóg mikið at ávirka tann einstaka bæði likamliga og sálarliga, og er mangan viðvirkandi til, at sosialu sambondini verða broytt.
Tað tænir bæði samfelagnum og tí einstaka, at funnið verður fram til hættir at nøkta tørvin hjá tí einstaka í hesum sambandi. Miðað verður eftir, at kanningin kemur fram til nakrar leiðreglur, ið kunnu verða nýttar í framtíðini, øllum krabbameinssjúklinum at gagni.
Kanningin verður gjørd í trimum umførum, við spurnablaði og samrøðum við útvaldar sjúklingar og avvarðandi. Kanningin verður gjørd í ár og úrslitið væntandi greitt síðst í árinum.
Orsøkin til, at Krabbameinsfelagið er farið undir tørvskanning av endurmenning, er, at tilburðirnir av krabbameini økjast í tali, og at tey allar flestu, sum skulu liva við sjúkuni, merkja avleiðingarnar av sjúkuni eisini eftir, at sjúklingurin er sagdur frískur at vera.
Karen Heinesen hevur ábyrgdina av kanningini. Hon virkar sum sosialráðgevi/konsulentur fyri Krabbameinsfelagið.
Í 2003 og 2004 tók Karen lut í arbeiðinum hjá Nordisk Cancer Union at gera felags leiðreglur. Tað eru royndirnar frá hesum arbeiði, ið eru íblásturin til kanningina.
Í sambandi við hesa verkætlanina verður á fyrsta sinni orðið endurmenning nýtt fyri orðið rehabilitering – við loyvi frá Málstovuni og Málnevndini.